Asen hay Arsenic là gì?. Đó là câu hỏi mà rất nhiều người thắc mắc hiện nay vì các tình trạng nhiễm độc Arsenic được xuất hiện nhiều trên báo, tin tức. Thậm chí trong nhiều trường hợp có thể gây tử vong. Vậy Arsenic là gì mà khiến con người phải dè chừng như thế? Hãy cùng mình tìm hiểu những tính chất của Asen nhé.
Asen là gì hay Arsenic là gì?
Arsenic (hay Asen) là một loại nguyên tố hóa học được kí hiệu As trong bảng tuần hoàn. Asen là một á kim rất độc và có nhiều dạng thù hình: màu vàng (phân tử phi kim), dạng màu đen và xám (á kim) chỉ là số ít mà con người có thể nhìn thấy. Ba dạng của asen có cấu trúc tinh thể khác nhau có tính kim loại đều được con người tìm thấy trong tự nhiên.
Lướt sơ qua đặc điểm vật lí của Asen:
| Màu sắc chính | Ánh kim xám |
| Trạng thái vật chất | Rắn |
| Nhiệt độ thăng hoa | 887 K |
| Độc tính | Rất độc |
Phân loại Asen như thế nào?
Arsenic được chia thành hai loại: Arsenic hữu cơ và Arsenic vô cơ.
Arsenic hữu cơ:
Dạng hữu cơ của Arsen nếu các nguyên tử của nó liên kết với Cacbon. Asen hữu cơ được hình thành trong tự nhiên, nhất là ở các sinh vật biển, thủy sản, đặc biệt là ở loài cá. Asen hữu cơ cũng là thành phần không thể thiếu ở trong nước mắm đạm cao, tạo ra chất dinh dưỡng, vị ngon. Arsenic hữu cơ không chứa độc tính nên không gây hại cho cơ thể khi ăn uống vì chúng dễ dàng tự đào thải.
Arsenic vô cơ:
Asen vô cơ hay được gọi là Thạch tín, là loại Asen mà không chứa cacbon trong phân tử của chúng. Đây là cái tên chỉ về những hợp chất của Asen, thuộc nhóm gây nguy hiểm đến sức khỏe con người, đặc biệt là arsenite hay arsenate. Arsenic vô cơ được xem là một trong những chất hóa học cực độc. Bạn sẽ bất ngờ khi Asen độc hơn thủy ngân gấp khoảng 4 lần.
Theo Cơ quan nghiên cứu ung thư quốc tế, Asen vô cơ đã được xếp vào loại nhóm chất gây ung thư nhóm 1. Bên EU liệt kê triôxít asen, pentôxít asen và các muối asenat cũng được xem là chất gây ung thư loại 1. Nguy hiểm hơn hết, Asen là chất độc tồn tại trong nước và đất. Đây là hai nguồn tài nguyên không còn xa lạ đối với chúng mình. Là những thứ có vai trò quan trọng trong quá trình sinh sống, điều đó đang đe dọa đến sức khỏe của chúng ta.
Có thể bạn chưa biết: Nếu con người hấp thu một lượng Asen với lượng rất nhỏ như nửa hạt ngô, nó cũng khiến người đó chết trong tức khắc.
Arsenic vô cơ và các hợp chất của nó được dùng để sản xuất thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ,… Đây là những chất rất độc đối với con người.
Quá trình xâm nhập Arsenic vào cơ thể con người
Theo thống kê và nghiên cứu, con người nhiễm độc Asen vô cơ hầu hết từ nguồn môi trường như đất và nước là chính, và một phần nhỏ ở môi trường không khí. Con người sẽ bị nhiễm độc Asen thông qua các việc ăn uống, nơi làm việc,. Tại các khu vực chứa các nguồn nước không đảm bảo an toàn sạch sẽ, nguồn nước sâu,… khả năng hàm lượng Asen có trong này sẽ rất cao, khiến chúng ta dễ dàng mắc phải.
Qua thức ăn
Thật may mắn rằng, thức ăn chúng ta thường ăn hầu hết là Asen hữu cơ. Arsenic hữu cơ thì đa phần không nguy hiểm cho con người cả lượng Asen khá cao. Thức ăn có Asen hữu cơ thông thường là: hải sản, gạo, ngũ cốc, nấm, hoa quả,…
Trong cộng đồng
Đa phần nạn nhân bị nhiễm hít phải khí Arsenic hoặc dùng các thực phẩm đã bị nhiễm.
Các khu công nghiệp dùng loại chất bảo quản gỗ, nhà máy thủy tinh, hay những khu vực gần lò luyện kim, hoặc gần cánh đồng nông trại hoặc vườn cây là nơi sử dụng nhiều các hóa chất trong quá trình sản xuất được làm bằng Asen, đốt nhiên liệu hóa thạch hay sử dụng thuốc lá cũng đều giải phóng Asen vào không khí.
Trong nguồn nước
Đây là lí do bị tiếp xúc Arsenic nhiều nhất. Đa phần người bị nhiễm Arsenic đều từ việc dùng nguồn nước không sạch. Tại thành phần Asen có ở nguồn nước đều đa phần ở dạng hữu cơ, dạng cực độc.
Các nhận biết Asen có trong nước?
Điều đáng lo nhất đối với con người chính là chúng ta rất khó biết Asen có trong nước hay không tại nhà nếu không có đồ chuyên dụng. Vì Asen không có bất kì mùi hay vị nào ngay cả ở trong nước, và cũng không làm thay đổi màu sắc của nước. Thậm chí khi đun sôi cũng không thể loại triệt để chất này.
Thực tế, Arsenic có trong thiên nhiên vì nó là thành phần của lớp trầm tích vỏ Trái Đất, mặc dù chúng chỉ xuất hiện với hàm lượng rất thấp tại các tầng nước ngầm. Song ở một số khu vực trên Trái Đất, lớp trầm tích khi có một điều kiện như khí hậu, đất đai, nguồn nước làm thay đổi các cấu trúc, thành phần hóa học sẽ làm bệ để giải phóng Asen từ đất ra nước. Từ đó nó xâm nhập vào mạch nước ngầm và ra mạch nước lớn.
Không chỉ do thiên nhiên tạo ra, mà con do con người góp phần loại chất độc này! Hằng năm lượng Asen và hợp chất của nó thường có mặt trong các thuốc diệt cỏ, trừ sâu,… và được con người sử dụng một lượng vô cùng lớn để cho quá trình cho sản xuất nông nghiệp diễn ra thuận lợi. Những loại thuốc lượng dư của nó sẽ từng ngày ngấm xuyên vào lòng đất đến mạch nước ngầm gây ô nhiễm nguồn nước. Bên cạnh đó, còn có sự đóng góp của một lượng Arsenic không nhỏ có trong các chất thải ở các công nghiệp, nhà máy,… nếu không được xử lí tốt.
Hàm lượng Arsenic cho phép trên thế giới
Theo quy chuẩn trên thế giới, hàm lượng Asen dưới 10 µg có trong nước thì an toàn cho người dùng. Nếu vượt quá mức quy định, tùy theo mức độ và thời gian sử dụng, con người sẽ mắc nhiều căn bệnh và chết người dù sớm hay chậm.
Tác hại của nước nhiễm Arsenic:
Tùy theo mức độ nhiễm, thể trạng của con người cùng với thời gian, chúng ta sẽ bị nhiễm độc Asen mãn tính. Dưới đây mình sẽ liệt kê số triệu chứng theo thời gian nếu ta nhiễm độc khí Asen dần dần:
| Thời gian | Triệu chứng |
| 1-5 năm | Các triệu chứng đầu tiên: mệt mỏi, buồn nôn, hồng cầu và bạch cầu giảm, rối loạn nhịp tim, sắc tố da bị thay đổi |
| 5-10 năm | Ở mức nặng hơn, tình trạng da bị sừng hóa, mạch máu bị tổn thương. Tổn hại đến phụ nữ đang mang thai và thai nhi hay thậm chí có thể gây sảy thai |
| 10-15 năm | Mức độ nặng nhất, người mắc phải sẽ bị các loại bệnh nguy hiểm như ung thư (da, phổi, thận, gan,…), hệ thống thần kinh bị nguy hại, thậm chí dẫn đến tử vong |
Làm thế nào tránh nhiễm Arsenic?
Giải pháp duy nhất và tốt nhất chính là hãy dùng các nguồn nước sạch, nước đã qua xử lý. Hoặc các công nghệ lọc nước để loại bỏ mọi cặn bã, hóa chất độc hại.
Nếu bạn muốn sử dụng nước giếng hay nguồn nước ngầm, hãy liên hệ đến các trung tâm, các viện công nghệ, nghiên cứu môi trường để kiểm tra nước bạn có nhiễm Arsenic hay không.
Hãy bảo vệ sức khỏe, tính mạng của bản thân trước Arsenic. Mong rằng qua bài viết này có thể giúp bạn hiểu rõ về Arsenic hay Asen hơn. Tránh bản thân rơi vào tình trạng nhiễm độc Arsenic.
Nguồn https://huthamcauthongcongnghet.net/
